وابسته به نابودی

اعتیاد(1)

آمارهای غیررسمی بیان‌گر آن است که بالغ بر دو میلیون معتاد به مواد مخدر در کشور وجود دارد. با توجه به وابستگی فرد معتاد به (پدر، مادر، همسر و فرزندان) در می‌یابیم که بیش از ده میلیون نفر از جمعیت کشور با معضل خانمان سوز اعتیاد دست به گریبانند. بیماری‌های ناشی از اعتیاد، هزینه‌های سرسام‌آوری را به صورت کاهش تولید و افزایش مخارج پزشکی به جامعه تحمیل می‌کند و عواقب اجتماعی زیادی از جمله افزایش میزان جنایت، قتل، سرقت، فحشا، اختلافات خانوادگی، همسر و کودک آزاری، مرگ و تصادف در رانندگی و خودکشی را به دنبال دارد که ضروری است اقدامات پیشگیرانه از آن با عزم ملی صورت پذیرد. چرا که همواره «پیش‌گیری مقدم بر درمان است.» متاسفانه با نظر به سیر نزولی روزافزون سن اعتیاد در جامعه، نقش خانوادهها در برنامه‌های پیش‌گیری دوچندان می‌شود. بسیاری از متخصصین، اعتیاد را نوعی بیماری دانسته و عمده‌ترین دلایل گرایش افراد به مواد مخدر را نیازهای روانی می‌دانند، شناخت و بررسی عوامل گرایش و کسب راهکارهای مشاوره‌ای و روان‌شناختی جهت پیش‌گیری از ابتلاء افراد به مواد مخدر مهمترین اقدامی است که یک خانواده باید انجام دهد که در این مقاله به اشاره جهت آشنایی بیشتر خانواده‌ها به آن .

تعریف اعتیاد

وقتی فرد یکی از انواع مواد مثل الکل، تریاک و ...  را طوری مصرف کند که بدون آن نتواند به زندگی معمولی خود ادامه دهد و به نوعی به آن وابسته شده باشد در اصطلاح می‌گویند، فرد به آن مواد اعتیاد پیدا کرده است.

چگونگی و زمان شروع به مصرف مواد:

تحقیقات نشان‌‌دهنده آن است، افرادی که به انواع مواد اعتیاد پیدا کرده‌اند، اکثراً اولین تجربه‌شان بصورت تفریحی در دوره ی جوانی بوده و از طریق افراد همسن و گروه همسالان مواد را بدست آورده‌اند. ولی رفته‌رفته از حالت تفریح خارج شده و با تکرار مصرف آن، به مواد اعتیاد پیدا کرده‌اند، با توجه به اینکه مصرف مواد همیشه با افزایش همراه است، فرد مبتلا در ابتدای شروع با مقدار کم و حالت تفریح و سرگرمی شروع می‌کند، پس از گذشت زمان، مقدار کم دیگر کفاف شرایط بدنی و روحی او را نداشته و فرد مجبور است یا مقدار مصرف مواد را افزایش دهد و یا زمان مصرف روزانه‌ی خود را به چندین برابر روز اول برساند، در نتیجه وابستگی فرد به مواد بیشتر شده و فرد به آن اعتیاد پیدا می‌کند.

علائم و نشانه‌های مصرف:

علاوه بر تریاک، شیره ی تریاک، هروئین، حشیش و سیگار و مواد دیگری نیز هستند که افراد در معرض خطر آن قرار می‌گیرند. که به شرح برخی از آن می‌پردازیم:

- کوکائین:

 پودر سفید رنگی است که از برگ‌ گیاه کوکا گرفته می‌شود در صورت مصرف، این علائم در فرد به وجود می‌آید: سرخوشی، اضطراب و خشم، عرق کردن، توهمات شنوایی و بینایی، کاهش تمرکز و توجه، این مواد معمولاً از طریق بو کشیدن، دود کردن و یا تزریق مصرف می‌شود.

- فن سیکلیدین:

 به صورت پودر و مایع است، مصرف آن افزایش درجه حرارت بدن، تشنج، هیجان خواهی شدید، کاهش سطح هشیاری و اختلالات رفتاری را بوجود می‌آورد.

- مواد توهم‌زا:

به شکل قرص، کپسول، مایع و پودر وجود دارد. مهمترین داروی آن D. S. L (ال- اس- دی) است، در صورت مصرف این ماده علائم زیر نمایان می‌گردد.

- اختلال در شعورو قضاوت

- اضطراب

- لرزش اندام

- افسردگی

این مواد را به شکل قطعه‌های کوچک (تمبر) زیر زبان می‌گذارند تا جذب بدن گردد.

- آرام بخش‌ها:

بعضی از داروها مثل دیازپام، لورازپام و ... که جنبه ی درمانی و پزشکی دارند فرد با مصرف مداوم به آن اعتیاد پیدا می‌کند.

- مواد استنشاقی:

این مواد شامل بنزین، چسب مایع، تینر و ... است که افراد آن را جلوی بینی خود گرفته و مدت‌ها بو می‌کشند و در صورت تکرار علائم زیر نمایان می‌گردد:

- فرد بیخود سرخوش و مست می‌شود.

- مشکلات پوستی در اطراف دهان و لب‌های او ایجاد می‌شود.

- حالت تهوع و استفراغ

- گیجی و سردرگمی

- مرفین:

این مواد به شکل پودر و آمپول است که پودر را از طریق بو کشیدن و آمپول را جهت تزریق مصرف می‌کنند.

- حشیش:

 ماده‌ای است از برگ گیاه شاهدانه که آن را در داخل سیگار می‌ریزند و دود می‌کنند در صورت مصرف این علائم  در فرد آشکار می‌شود:

- اختلال در توجه و تمرکز

- قرمزی چشم‌ها

- بی‌قراری

- توهم بینایی

- کدئین‌ها:

بعضی از افراد قرص یا شربت‌های آستامینوفن را در زمان‌های طولانی مصرف می‌کنند و به آن اعتیاد پیدا می‌کنند.

- آمفتامین:

 بعضی از داروها مصرف پزشکی دارند و خود از داروهای محرک هستند، در صورت مصرف این علائم نمایان می‌شود:

- فرد بی‌قرار و ناآرام می‌شود.

- زود عصبانی می‌شود.

- در مسائل شغلی و تحصیلی مشکل ایجاد می‌شود.

دلایل گرایش افراد به مصرف مواد:

- دوستان و گروه: وقتی نوجوان یا جوان دوستانی داشته باشد و یا وارد گروهی شود که اعتیاد داشته باشند، برای اینکه در گروه مقبولیت بدست آورد، به مصرف مواد روی می‌آورد.

- خانواده ی متلاشی شده: وقتی است که فرد دارای خانواده از هم گسیخته باشد، مثل جدایی والدین از یکدیگر یا غیبت طولانی یکی از والدین (به هر دلیل ممکن)

- والدین و بستگان معتاد: یکی از والدین و یا یکی از بستگان نزدیک اعتیاد داشته باشد.

- الگوپذیری: افراد معتادی که مقبولیت اجتماعی و مشهور و نامی هستند و نوجوان او را به عنوان الگو پذیرفته است.

- قابل دسترس بودن: زمانی که مواد به راحتی در دسترس افراد قرار بگیرد.

- درمان بیماری‌های جسمی: زمانی است که بعضی از افراد فکر می‌کنند مواد برای درمان بیماری‌های جسمی مفید است و آنها را درمان می‌کند.

- تنهایی: وقتی که افراد دور از خانواده زندگی می‌کنند مثل رفتن به شهرهای دیگر برای کار و یا ادامه تحصیل و هم‌چنین ممکن است بعضی از افراد در درون خانواده زندگی کنند ولی «احساس تنهایی» نمایند.

- ورود به دنیای بزرگسالان: عده‌ای فکر می‌کنند، مصرف مواد یک نوع پا گذاشتن به دنیای بزرگسالان است و می‌خواهند خود را بزرگ ببینند.

- انزوا و گوشه‌گیری: زمانی که افراد گوشه‌گیر و منزوی هستند و روابط خوبی با دوستان، فامیل و ... ندارند.

- عدم نظارت والدین: زمانی که والدین بر روی رفتارهای فرزندانشان نظارت کافی ندارند که فرزندشان کجا می‌رود، چه کار می‌کند و ...

- عدم تنبیه (نبود عامل بازدانده): وقتی که فرد احساس می‌کند با مصرف مواد مورد تنبیه والدین، اجتماع و ... قرار نمی‌گیرد.

- پذیرش درونی: افرادی که آمادگی پذیرش رفتارهای پرخطر را دارند.

- کمبود عزت نفس: افرادی که عزت نفس آنان پایین است فکر می‌کنند که کسی آنها را قبول ندارد و با مصرف مواد، چیزی ندارند که از دست بدهند.

- تجربه اندوزی: بعضی از افراد می‌خواهند مصرف مواد را آزمایش و تجربه نمایند که چه اثری بر روی آنان خواهد گذاشت.

- تفریح و سرگرمی: بعضی مصرف مواد را برای سرگرمی و تفریح انجام می‌دهند که رفته رفته فرد به مصرف مواد، اعتیاد پیدا می‌کند.

- خوشحالی و نشاط: بعضی‌ها فکر می‌کنند که اگر مواد مصرف کنند به آنها سرخوشی و شادی می‌بخشد.

- شغل: علاوه بر از دست دادن شغل در بعضی از مشاغل که فضای حاکم بر آنها آلوده است، افراد گرایش بیشتری به مواد از خود نشان می‌دهند.

- احساس شکست: کسانی که در زمینه‌های مختلف شکست خورده و یا احساس شکست و نومیدی می‌کنند.

در مقاله ی بعد به ذکر 17 راهکار جهت مقابله با معضل اعتیاد می پردازیم.

ادامه دارد....

منبع:بسته های آموزشی خانواده ی اشاره

مقالات مرتبط:

علل بزهكاری نوجوانان

چگونه فرزندانمان  را از خطراعتیاد برهانیم؟

می خواهم مثل او باشم !

پیشگیرى از اعتیاد نوجوانان و جوانان

وقتی فرزندتان سیگار می‌كشد حرف آخر را شما بزنید (2)

اکستازی ؛ جادوی مرگ در قرن کنونی